حضرت آیت الله جوادی آملی میفرمایند:
در امور مادي مانند فرود آمدن باران، نزول و پايين آمدن، همراه با تجافي است يعني قطرات باران مثلاً تا آن زمان كه فرود نيامده باشد، در بالاست و در پايين نيست و آن زمان كه نزول يافت و پايين آمد، ديگر در بالا وجود ندارد و در اين هنگام آن مرتبه فوقاني اجوف و توخالي شده است و داراي اين قطرات نازل شده نيست. بنابراين، در نزول به نحو «تجافي»، و «تجاوف»، شيء مادّي پيش از نزول در بالاست و پايين نيست و پس از نزول، در پايين است و ديگر در بالا وجود ندارد.
در مقابل، نزول به نحو «تجلّي» آن است كه حقيقت فوقاني، به نحو خالي نمودن مقام عالي پايين نميآيد بلكه همواره در محل و موطن عالي خود مستقر و موجود است و آنچه كه پايين ميآيد، رقيق شده آن حقيقت است و جلوه و تجلّي آن.
اين گونه نزول، در امور مجرّد صورت ميپذيرد نه در امور مادّي و براي روشن شدن بيشتر لازم است كه مثالي آورده شود.
زماني كه عالم و محقّقي نكته عميق عقلي را تعقّل ميكند و آن را ميفهمد و سپس ميخواهد همان را براي ديگران بازگو كند، در اين هنگام، آن معناي درك شده را از قوّه عاقله خود تنزل ميدهد، به اين معني كه آن را در مرحله خيال خود ترسيم كرده بررسي ميكند و مي انديشد كه مثلاً آن را به چه زباني بيان كند و در قالب چه مفاهيم و الفاظي بريزد، چگونه مقدّمه اي براي آن بياورد و چگونه دليلي بر تأييد ارائه دهد. پس از تنظيم آن معنا در مرحله خيال، به وسيله قلم يا زبان براي ديگران بيان ميكند و چنين ميگويد آنچه را كه من فهميده ام همين است كه براي شما گفتم. اين سخن به آن معنا نيست كه اين محقّق، آن درك عميق را از قوّه عاقله اش پايين آورده و در عاقله اش ديگر چيزي وجود ندارد و اجوف و توخالي شده. بلكه مقصود آن است كه آن حقيقت بلند را به صورت رقيق درآورده است كه در قالب مفاهيم و الفاظ بگنجد و قابل شنيدن و گفتن باشد و در اين حال، اين مطلب ارائه شده، بر اساس آن معناي بلند است و جلوه اي از اوست. چنين تنزّلي را «تَجَلّي» مينامند.
تنزّل قرآن كريم به نحو «تجلّي» است؛ يعني در عين حال كه معارف آن به دست مردم رسيده، مرحله اعلايش در مقام لدن، نزد خداي علي حكيم و مرحله عاليه اش، در دست فرشتگان «كرام بررة» است. بنابراين، قرآن كريم يك حقيقت ذومراتب است، اين مراتب هم ارتباط جلوه اي با يكديگر دارند و هر مرتبه اي جلوه مرتبه فوقاني و رقيق شده آن است و از نظر وجودي، وابستگي تمام به مرتبه فوقاني خود دارد و از اين جهت تصوّر مراتب منفكّ و جدا از هم براي قرآن كريم، تصوّر درستي نيست؛ زيرا كه با تجلّي و «نزول جلوه اي» آن سازگاري ندارد.
منبع: کتاب قرآن در قرآن نوشته آیت الله جوادی آملی
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: إذا غَضِبَ اللَّهُ عَلى امَّةٍ ولَم يُنزِل بِهَا العَذابَ، غَلَت أسعارُها، وقَصُرَت أعمارُها، ولَم تَربَح تُجّارُها، ولَم تَزكُ ثِمارُها، ولَم تَغزُر أنهارُها، وحُبِسَ عَنها أمطارُها، وسُلِّطَ عَلَيها شِرارُها.
ترجمه:
هر گاه خداوند بر امّتى خشم گيرد و بر آن عذاب نازل نكند، قيمتها در آن بالا مى رود، آبادانى اش كاهش مى يابد، بازرگانانش سود نمى برند، ميوه هايش رشد نمى كنند، جوى هايش پُر آب نمى گردند، باران بر آن فرو نمى بارد، و بَدانش بر آن سلطه مى يابند.
الكافي (ط - دارالحديث)، ج10، ص: 553
و آن حضرت فرمود: كسى كه كلمه «نمى دانم» را از دست بگذارد تير هلاكت بر مواضع حساس كشتنى اش نشيند.
منبع: نهج البلاغه، ترجمه انصاریان، حکمت 85
شبی یک ساعت دعا بخوانید. اگر حال دعا نداشتید باز هم خلوت با خدا را ترک نکنید. در بیداری سحر و ثلث آخر شب آثار عجیبی است. هر چیزی را که از خدا بخواهی از گدایی سحرها میتوان حاصل نمود. از گدایی سحرها کوتاهی نکنید که هرچه هست در آن است.
شیخ جعفر مجتهدی
پایگاه فرهنگی - مذهبی ازکی 1392 ©
کپی برداری از مطالب، با ذکر منبع مجاز میباشد
طراحی و پشتیبانی: آتروپات وب
نظرات
سلام خسته نباشی
قرآن ثقل اکبر هستی ست. نازله از خدا و همیشه جاریست.