آیا " بسم الله الرحمن الرحیم " جزء تمام سوره های قرآن است ؟ ...
اجماع علمای شیعه بر جزئیت آن در تمام سوره هاست و دلیل ان روایات متعددی است که از ائمه معصومین علیه السلام در این زمینه وجود دارد . در منابع اهل سنت هم احادیث زیادی در این زمینه وجود دارد که به بعضی از انها اشاره میکنیم :
1) از عبدالله بن عمر نقل شده است که وقتی نماز را آغاز میکرد ، بعد از تکبیر بسم الله الرحمن الرحیم می گفت ... و می گفت اگر بسم الله را نباید بخوانیم ، چرا در قران نوشته شده است ؟ ( سنن بیهقی ، جلد 2 ، صفحه 47-43 )
2) عایشه میگوید : رسول خدا همواره بسم الله را بلند میخواند . ( درالمنثور ، جلد 1 ، صفحه 8 )
3) در روایتی که بیهقی نقل کرده میخوانیم :
معاویه با مردم مدینه نماز میخواند . بسم الله الرحمن الرحیم را در اول حمد قرائت کرد ولی در سوره بعد از آن نخواند و تکبیر نیز نگفت تا به رکوع رفت . هنگامی که سلام نماز را گفت ، گروهی از مهاجرین از صفوف جماعت از هر طرف به او اعتراض کردند و گفتند : آیا از نماز دزدیدی یا فراموش کردی ؟!!
و معاویه بعد از آن هروقت نماز میخواند ، بسم الله را برای سوره بعد از حمد نیز قرائت میکرد .
ولی با این همه جای تعجب است که گروهی از علمای اهل سنت هنوز بسم الله را در نماز حتی در سوره حمد ترک میکنند و یا ان را آهسته میگویند !!!
امام صادق علیه السلام در مورد افرادی این چنین میفرماید : " ما لهم قاتلهم الله عمدوا الی اعظم آیة فی کتاب الله فزعموا انها بدعة اذا ظهروها و هی بسم الله الرحمن الرحیم " ( تفسیر برهان ، جلد 1 ، صفحه 42 ، حدیث 26 )
یعنی : " خداوند آنها را بکشد ؛ آنها به مخالفت با بزرگترین آیه قرآن برخواستند و گمان کردند اگر آن را آشکار بگویند بدعت است ! و آن بسم الله الرحمن الرحیم است " .
علاوه بر این احادیث ، چیزی از این روشن تر نیست که " بسم الله " در تمام قرآن ها در طول تاریخ اسلام ، در آغاز همه سوره ها جز سوره برائت ، نوشته شده است و این چیزی است که مسلما به دستور پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم بوده و نمیتوان پذیرفت که آن حضرت دستور داده باشد چیزی را که جزء قرآن نیست ، در لابلای آیات قران وارد کنند . بنابراین به هیچ بهانه ای نمیتوانیم "بسم الله " را از سوره ها جدا کنیم که این نوعی تحریف قرآن است .
چرا در آغاز سوره برائت ، بسم الله نیست ؟
در این مورد در مجمع البیان حدیثی از امام علی علیه السلام نقل شده است که ذیلا به آن اشاره میشود :
امام علی علیه السلام فرمودند : " لم تنزل بسم الله الرحمن الرحیم علی راس سورة برائة لان بسم الله للامان و الرحمة و نزلت برائة لرفع الامان و السیف فیه "
یعنی : " بسم الله الرحمن الرحیم در آغاز سوره برائت نازل نشده است ؛ زیرا بسم الله برای امان و رحمت است و سوره برائت برای رفع امان ( از کفار پیمان شکن ) نازل شده و شمشیر در آن نهفته است " .
منبع : پیام قرآن ، جلد 1
توجه: منابع معرفی شده برای روایات به نقل از کتاب پیام قرآن ج1 میباشد.
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: إذا غَضِبَ اللَّهُ عَلى امَّةٍ ولَم يُنزِل بِهَا العَذابَ، غَلَت أسعارُها، وقَصُرَت أعمارُها، ولَم تَربَح تُجّارُها، ولَم تَزكُ ثِمارُها، ولَم تَغزُر أنهارُها، وحُبِسَ عَنها أمطارُها، وسُلِّطَ عَلَيها شِرارُها.
ترجمه:
هر گاه خداوند بر امّتى خشم گيرد و بر آن عذاب نازل نكند، قيمتها در آن بالا مى رود، آبادانى اش كاهش مى يابد، بازرگانانش سود نمى برند، ميوه هايش رشد نمى كنند، جوى هايش پُر آب نمى گردند، باران بر آن فرو نمى بارد، و بَدانش بر آن سلطه مى يابند.
الكافي (ط - دارالحديث)، ج10، ص: 553
و آن حضرت فرمود: كسى كه كلمه «نمى دانم» را از دست بگذارد تير هلاكت بر مواضع حساس كشتنى اش نشيند.
منبع: نهج البلاغه، ترجمه انصاریان، حکمت 85
شبی یک ساعت دعا بخوانید. اگر حال دعا نداشتید باز هم خلوت با خدا را ترک نکنید. در بیداری سحر و ثلث آخر شب آثار عجیبی است. هر چیزی را که از خدا بخواهی از گدایی سحرها میتوان حاصل نمود. از گدایی سحرها کوتاهی نکنید که هرچه هست در آن است.
شیخ جعفر مجتهدی
پایگاه فرهنگی - مذهبی ازکی 1392 ©
کپی برداری از مطالب، با ذکر منبع مجاز میباشد
طراحی و پشتیبانی: آتروپات وب